Konusu İyi Ama Başarısız Bir Yapım: TIMBUKTU (2014)

Dünyada gördüğümüz/görebildiğimiz bütün savaşlar emperyalizm politikasının sonucudur.  İnsanoğlunun doğası gereği bu savaşlar bir ömür boyu sürer. İnsanoğlunun açgözlü olmasının sebeplerindendir bu.  Ve bu savaşların kategorisi vardır, biri cihat adı altında masum insanların " Din" kelimesi altında katledilmesidir. " Peygamber, Allah " kelimesi altında şeriat kanunları gereğince kadın-erkek / genç-yaşlı katledilir. Bahsedeceğimiz film tam bu düşüncelere temas ediyor. “ Timbuktu “ filmini incelemeden önce Timbuktu nerede, bu zamana kadar o bölgede neler oldu ondan bahsetmek gerekiyor. “ Timbuktu” de jure olarak Timbuktu bölgesi Mali'de, " de facto " olarak ise Azavad'da  bulunan eski bir şehir. Kur'an üzerine çalışmalar yapan prestijli Sankore Üniversitesi ve diğer medreseleriyle ünlüdür. Timbuktu özellikle 13 ve 17.yüzyılları arasında hareketli  bir zaman yaşamıştır. 1998’de UNESCO tarafından Dünya Mirasları listesine dâhil edilen Timbuktu ile filmde bahsedeceğimiz Timbuktu arasında nasıl bir fark olduğunu filmi izledikçe anlayacaksınız.

“ Timbuktu “  Radikal İslamcı bir grubun  Mali’nin Timbuktu bölgesinde nasıl terör estirdiğini konusuyla öne çıkıyor. Film başlar başlamaz itibaren bize son zamanlarda IŞID’ın yaptıklarını anımsatan filmin başlarında   bir ceylanın ateş altında kalmasını gösteren uzun bir sekansla başlıyor.  Bu sekanstan sonra Radikal İslamcı grubun şeriat kanunlarına göre Timbuktu bölgesinde insanların müzik dinlemelerini, sigara içmelerini, futbol oynamalarını yasaklamasına tanıklık ediyoruz. Bu İslamcı grubun ağzından Peygamber Ve Allah kelimesi eksilmiyor çoğu zaman.  

Radikal İslamcı grubun bütün bölgeyi esir almasının ardında bu bölgede yaşamaya çalışan Kidane ailesini gözlemliyoruz. Bu aile kendi başına yaşamaya çalışan inançlı ama dindar olmayan bir aile. Radikal İslamcıların kendi kanunlarına göre uyguladığı yasayı bu aile inandıkları değerlere göre yaşıyorlar.  Timbuktu’nun seyircinin burktuğu sahne ineğin katledildiği sahne ve insanların bazı kurallara uymadığı için taşlanarak cezalandırıldığı sahne olarak göze çarpıyor.  Timbuktu’da havada kalan çok şey var. Bunlardan biri Radikal İslam üyelerinin karşısına koyulan imam karakteri başı alıyor. Bu birkaç nutuk attıktan sonra filmden kayboluyor. Bunun sonrasında Kidane’ın sorgulayışı ve mahkeme sahneleri olarak devam ediyor.

 Sinemada konusuyla ilgi çeken ama sinemaya başarısızlık aktarımıyla öne çıkan filmler vardır. Ne kadar överseniz övün bu filmler bir adım ileriye gidememiştir.  Timbuktu  da başarılı bir konusu, fikri ve müzikleri güzel  olmasına rağmen yönetmenin hikayeyi birbirine bağlayamaması sonucunda    başarısız/vasat bir yapım olarak sinemadaki yerini alıyor.

Cem Kurtuluş, 2015